Begin augustus was Pride Amsterdam, een meerdaags festival met als jaarlijks hoogtepunt de unieke Canal Parade. De deelnemers op de Rijksoverheidboot zaten vol positieve energie, maar ook van de kant kwamen enorm veel positieve reacties op onze boot. Elk jaar komt er ook wel een tegengeluid, ditmaal uit onverwachte hoek. Mark van Ostaijen stelt als gastcolumnist van de Volkskrant: de Rijksoverheid heeft he-le-maal niks te zoeken op Pride Amsterdam [dit is de titel en strekking van zijn opiniestuk]. Jammer dat je niet even gebeld hebt Mark, maar we leggen het alsnog graag uit.
De redenatie in het kort: de overheid is aan het ‘deugpronken’ (Mark is zo trots op deze vondst, dat hij het woord driemaal herhaalt) en benadrukt het belang van jezelf kunnen zijn. Dit is rechtsstatelijk volledig uit de toon, zo is het betoog: burgers kunnen en mogen helemaal (zonder streepjes ditmaal) niet zichzelf zijn. Dat belang van jezelf zijn gaat om de werknemers van de overheid: het Dutch Government Pride Platform zet zich in voor een veilig en prettig klimaat voor alle LHBTIQ+ collega’s op de werkvloer. Op de DGP boot verdrongen zich ook geen topambtenaren en bewindspersonen, zoals Mark beweert, maar waren het voornamelijk ‘gewoon’ LHBTIQ+ ambtenaren voor wie Pride zoveel meer betekent dan een feest.
Maar, zo foetert Mark verder, het geeft geen pas dat de staat actief meedanst bij een initiatief dat hij nota bene zelf faciliteert en subsidieert. Dat klopt niet helemaal: Pride Amsterdam is een initiatief van de Amsterdamse horeca en krijgt subsidie van de gemeente. Voor onze deelname/onze boot betaalden we – net als alle andere deelnemers. Iets verderop vervolgt hij: Laat staan dat je als Rijksoverheid moet opkomen voor inclusiviteit en diversiteit of dat je je moet uitspreken voor de gelijke rechten van lhbtiq+’ers: dat is niet nodig, vindt Mark. Sorry Mark, maar je zit er he-le-maal naast.
Want jij vindt dat je daar als burger van mag uitgaan, maar zo logisch en vanzelfsprekend is dat niet. Iets verderop in Europa, in Italië, worden nu de namen van niet-biologische lesbische moeders uit geboorteakten van hun kinderen geschrapt. In Polen zijn zogeheten LHBTIQ+ vrije zones gecreëerd. Dit toont aan dat niet elke overheid pal staat voor gelijke rechten. In ruim 70 landen is homoseksualiteit strafbaar, in 11 landen staat er de doodstraf op. Homofobie en geweld tegen LHBTIQ+’s komt nog veel vaker voor – ook in ons land. Het aantal meldingen en aangiftes van discriminatie van homo’s, lesbiennes, biseksuelen en transgenders neemt toe.
Verbaal geweld (pesten en treiteren) komt voornamelijk voor op de werkplek of op scholen. Bij pesten gaat het meestal om bekenden, vaak zijn het collega’s. Dit jaar ondertekende de Rijksoverheid als eerste landelijke overheidswerkgever ter wereld de Verklaring van Amsterdam. Dit is een intentieverklaring waarbij een veilige en comfortabele werkplek wordt gestimuleerd, met gelijke kansen voor LHBTIQ+ medewerkers. Dit is niet alleen een belangrijke verklaring naar de eigen werknemers, maar het is ook een oproep naar andere werkgevers en andere nationale overheden om zich in te zetten voor LHBTIQ+ werkplekinclusie. De Rijksoverheid heeft – en pakt dus ook – een voorbeeldrol op het gebied van diversiteit en inclusie. En ja, daar mogen we best trots op zijn.
We zijn trots dat er in Nederland een Dutch Government Pride kan bestaan. We laten hiermee zien dat we binnen de overheid werken aan veiligheid van LHBTIQ+ collega’s op de werkvloer en ons zichtbaar en onzichtbaar inzetten voor acceptatie van de LHBTIQ+ gemeenschap in Nederland, de wereld en binnen overheidsorganisaties. Dat doen we niet alleen die ene dag in Amsterdam, maar het hele jaar door. In Nederland, maar ook daarbuiten. Zo zet Buitenlandse Zaken zich het hele jaar door namens Nederland in voor gelijke rechten van LHBTIQ+ mensen wereldwijd. Dat gebeurt op de ambassades en bij internationale organisaties. De ambassades onderhouden bijvoorbeeld contact met lokale LHBTIQ+ organisaties en ondersteunen die.
Volgens Mark is deelname aan de Pride door de overheid ongepast en ongewenst, de overheid ‘neemt zichzelf niet serieus’. Mark is bang dat hij volgend jaar weer precies hetzelfde gaat zien. Nou, reken maar. Zolang er mensen rondlopen die denken/vinden dat het nu wel klaar is met de strijd voor gelijke rechten, zullen we er staan. Zolang ‘homo’ nog steeds 1 van de meest gebezigde scheldwoorden in voetbalstadions is, is die aandacht hard nodig. Ook in ons land geldt dat ‘some are more equal than others’ – wees blij als je dat zelf niet zo ervaart. Vrijheid is geen verworvenheid, maar vraagt continu onderhoud en aandacht. Ook en zeker van de overheid.