Waar zijn toch de LHBTIQ+’ers in de top van het bedrijfsleven? Journalist Pim Blom miste zelf rolmodellen en ging op onderzoek uit. Het resulteerde in zijn boek ‘Door het regenboogplafond’, dat op 10 oktober verschijnt.
Uit vorig jaar gepubliceerd CBS-onderzoek blijkt dat 18% van de Nederlandse bevolking LHBTQI+ is, terwijl dat aandeel in de top van het bedrijfsleven naar schatting onder de 1 procent ligt. Pim vond dit fascinerend en wilde weten hoe dit komt. Hoogleraar LHBTIQ+ Workplace Inclusion Prof. Dr. Jojanneke van der Toorn vertelde hem dat er wel degelijk barrières bestaan voor LHBTIQ+ professionals. Er bleek zelfs een naam voor te zijn: het regenboogplafond.
Pim ging in gesprek met 15 queer personen in verschillende leiderschapsposities, onder wie Randstad-ceo Sander van ’t Noordende, topambtenaar Abdeluheb Choho en Tweede Kamerlid Ines Kostić. Zijn ze open over hun queer-identiteit op het werk? Hebben ze hinder ervaren, voordelen, of misschien wel beide? En in hoeverre zien of ervaren zij een regenboogplafond? Het zijn verhalen die we te weinig horen, maar die cruciaal zijn om dat plafond te doorbreken. We belden Pim met wat vragen over zijn zoektocht en boek.
Wat maakt dat deze professionals in de top zo ondervertegenwoordigd zijn?
LHBTIQ+’ers komen hun eigen, unieke uitdagingen tegen, die hun weg naar de top nog steiler maakt dan die van anderen. Het is niet te wijten aan de LHBTIQ+’ers (‘ze durven niet, zijn niet assertief genoeg’) maar het komt vooral door beelden in de maatschappij. Eén van de meest gebruikte scheldwoorden is nog steeds ‘homo’ en je leert daardoor als kind dat dat iets is wat je beter niet kunt zijn. Als LHBTIQ+’er denk je na over wat je vertelt, hoe je het vertelt, de eventuele gevolgen voor je carrière. En dat gebeurt niet één keer, maar continu – een gemiddeld LHBTIQ+’er komt gemiddeld één keer per week uit de kast.
“Ik vind het heerlijk om een paradijsvogel te kunnen zijn – en door mijn coming-out durf ik daar een podium aan te geven” – Ingrid Tappin, founder en CEO van Diverse Leaders in Tech.
Waarom zou dit moeten veranderen? En wie is dan aan zet?
Ten eerste is er een economisch argument: diverse teams zorgen voor betere bedrijfsresultaten. Maar daarbij is inclusie net zo belangrijk: als mensen zich veilig voelen, kunnen ze zichzelf zijn. Dat betekent blijere werknemers die veel meer ruimte hebben om zich volledig op hun werk te richten, zonder zich continu te hoeven afvragen wat ze wel of niet kunnen zeggen. ‘Door het regenboogplafond‘ geeft aan hoe zichtbare rolmodellen en een inclusieve bedrijfscultuur voor een positieve en constructieve werkomgeving kunnen zorgen.
Persoonlijke verhalen resoneren en maken invoelbaar hoe ongelijkheid werkt. Maar de verantwoordelijkheid ligt niet bij ‘het slachtoffer’. Het is niet aan de LHBTIQ+ gemeenschap om dit te veranderen, iedereen zou zich hiervoor moeten (willen) inzetten. Bondgenoten zijn hierbij heel belangrijk. Samen kunnen we het plafond doorbreken.
“Ik heb het feit dat ik homo ben altijd gezien als extra motivatie om harder, beter, sneller te zijn dan anderen. Waarschijnlijk om te laten zien dat je als homo net zo succesvol kunt zijn, en dat mijn geaardheid geen belemmering hoeft te zijn. Misschien zit ik dus niet ondanks maar juist daarom wel op deze positie.” – Sven Sauvé, ceo van RTL Nederland
Wat wil je de lezer vooral meegeven?
Het is een boek geworden waarin de verschillende lagen van het plafond aan bod komen, er is geen ‘1 size fits all’ probleem of oplossing. Ik hoop vooral dat lezers hier inspiratie uit halen en zich gesterkt voelen door de verhalen van anderen (herkenning) en voor de heteroseksuele cisgender lezer het bewustzijn vergroten waar LHBTIQ+’ers tegenaan lopen (erkenning).
Daarnaast dient het boek als inspiratie aan iedereen met als centrale boodschap: laat nooit je ambities begrenzen door wie je bent of op wie je verliefd wordt. Als je op een plek bent waar je niet jezelf kan/mag zijn: zoek gelijkgestemden (LHBTIQ+) of cis-hetero bondgenoten. Zoals gezegd: een gelijkwaardige werkvloer is niet jouw verantwoordelijkheid. Krijg je te maken met expliciete vormen van discriminatie of uitsluiting? Maak er een melding van. In Nederland ben je best goed beschermd, volgens de wet mag je niet gediscrimineerd worden. Als er echt geen uitweg is: zoek iets anders, waar je wel gewaardeerd wordt. Dat het pad moeilijker is moeten we niet ontkennen, maar het is niet onmogelijk en daar zijn deze verhalen het levende bewijs van. Dat maakt ‘Door het regenboogplafond’ een even relevant als hoopvol boek.
Het boek ligt vanaf 10 oktober in de boekhandel. Meer informatie: Door het regenboogplafond | Blom | 9789024470198 | Boom
” Een broodnodig boek dat ik aan iedereen cadeau ga geven – juist ook aan de heteroseksuele, cisgender mensen om me heen. Want het regenboogplafond bestaat en ik zeg: weg ermee!” – Milou Deelen, journalist